EYE UNIT > Ραγοειδίτιδα - Τύποι Ραγοειδίτιδας - Αίτια

Καλέστε τον Χειρουργό Οφθαλμίατρο
κο Γεωργακαράκο στο: 211 1110 238

ΝΙΚΟΛΑΟΣ Δ ΓΕΩΡΓΑΚΑΡΑΚΟΣ MB, BS(Lond), MRCOphth, CCT(Ophth), MD(Res), FEBO_edited.jpg

Θεραπεία Ραγοειδίτιδας >

Ραγοειδίτιδα - Τύποι - Αίτια

Οπίσθια Ραγοειδίτιδα και αγγειίτιδα

Ραγοειδίτιδα ονομάζεται η φλεγμονή του ραγοειδούς χιτώνα του οφθαλμού (ενδιάμεσο τοίχωμα). Η ραγοειδίτιδα κατηγοριοποιείται βάσει των αιτίων που την προκαλούν, ως λοιμώδης και ως μη λοιμώδης (ιδιοπαθής), καθώς επίσης και με βάσει των προσβληθέντων σημείων του ματιού ως πρόσθια, διάμεση, οπίσθια και πανραγοειδίτιδα.

Κατά την διάρκεια της ζωής του ανθρώπου, μπορεί να συμβεί κάποιο σποραδικό επεισόδιο πρόσθιας ραγοειδίτιδας. Στις περιπτώσεις υποτροπής, μή ανταπόκρισης σε αγωγή, ή χρόνιας ρογοειδίτιδας > 3 μήνες, τότε απαιτείται λεπτομερής διερεύνηση.

Αναλυτικά ως προς τα αίτια της, η Ραγοειδίτιδα διακρίνεται σε:

1. Μη Λοιμώδης Ραγοειδίτιδα.
Πρόκειται για φλεγμονές που δημιουργούνται από ιδιοπαθή αίτια και αυτοάνοσες πολυσυστηματικές φλεγμονώδεις νόσους. Αναλυτικά:

Σύνδρομο Αδαμαντιάδη-Behcet
Αγκυλοποιητική σπονδυλαρθρίτιδα - HLA B27
Σύνδρομο Reiter
Ψωριασική αρθρίτιδα
Σαρκοείδωση
Σκλήρυνση κατά πλάκας
Ερυθηματώδης λύκος
Νόσος του Crohn
Τραυματισμός στο μάτι
Χειρουργική επέμβαση στο μάτι / ενδοβόλβιο αλλότριο σώμα (ξένο σώμα)
Οφθαλμικό λέμφωμα - Κακοήθη αίτια

2. Λοιμώδης Ραγοειδίτιδα.
Πρόκειται για φλεγμονές που δημιουργούνται από μόλυνση του οργανισμού από παθογόνους μικροοργανισμούς, όπως παράσιτα, βακτήρια, ιούς και μύκητες. Αναλυτικά:

Kυτταρομεγαλοϊό (CMV)
Έρπης (HSV) (VZV)
HIV (AIDS)
Σύφιλη (treponema pallidum)
Ηπατίτιδα C
Νόσος από Νυγμούς Γάτας (Bartonella henselae) "εξ ονύχων γαλής"
Τοξοπλάσμωση (Toxoplasma Gondii) (Κύστεις και ταχυζωίτες)
Φυματίωση (μυκοβακτήρια)
Τοξοκαρίαση (Toxocara canis-cati)

* Στο σημείο αυτό θα πρέπει να αναφέρουμε την ισχυρή συσχέτιση της Ραγοειδίτιδας με το αντιγόνο ιστοσυμβατότητας ΗLA Β27.
Τα ανθρώπινα λευκοκυτταρικά αντιγόνα (HLA) είναι ένα σύνολο πρωτεϊνών που βρίσκονται στην επιφάνεια των λευκών αιμοσφαιρίων. Τα HLA αντιγόνα, βοηθούν τα λευκά αιμοσφαίρια να ταυτοποιήσουν και να ξεχωρίσουν τα κύτταρα του οργανισμού από τα εχθρικά κύτταρα, συμβάλλοντας στην ανοσολογική προστασία του οργανισμού από λοιμώξεις και βλάβες.
Το αντιγόνο ιστοσυμβατότητας HLA B27 προκαλεί την δυσλειτουργία του παραπάνω μηχανισμού και κατ΄επέκταση του ανοσοποιητικού συστήματος, το οποίο στρέφεται ενάντια των υγιών κυττάρων του οργανισμού.

Η παρουσία του HLA B27 αυξάνει την προδιάθεση και τον κίνδυνο για Ραγοειδίτιδες. Συγκεκριμένα το HLA B27 ενοχοποιείται για την πιο συχνή μορφή οξείας πρόσθιας ραγοειδίτιδας, της ιριδοκυκλίτιδας.

Οπίσθιες ραγοειδίτιδες

λόγω τοξοπλάσμωσης

Ας δούμε όμως και την κατηγοριοποίηση της Ραγοειδίτιδας ανάλογα με το προσβληθέν μέρος του ματιού. Πιο συγκεκριμένα, οι τύποι διακρίνονται σε:

Πρόσθια Ραγοειδίτιδα, που αποκαλείται και ως Ιρίτιδα ή Ιριδοκυκλίτιδα.

Προσβάλει το πρόσθιο τμήμα του οφθαλμού (φλεγμονή της ίριδας) και είναι ο πιο κοινός τύπος σε ποσοστό ανίχνευσης 40% έως 70% των περιπτώσεων.

Προσβάλει κυρίως άτομα νεαρής και μέσης ηλικίας και συνδέεται με ανοσολογικές, ρευματολογικές, δερματολογικές, πνευμονολογικές και μολυσματικές νόσους.

Διάμεση Ραγοειδίτιδα.

Προσβάλει το ενδιάμεσο τμήμα του οφθαλμού (φλεγμονή του ακτινωτού σώματος ή και του υαλοειδούς) και είναι λιγότερο συχνός τύπος ραγοειδίτιδας σε ποσοστό ανίχνευσης 15% των περιπτώσεων.
Συνδέεται με διάφορες συστηματικές νόσους και σύνδρομα, όπως η σαρκοείδωση, η σκλήρυνση κατά πλάκας και ο ερυθηματώδης λύκος. Επίσης μπορεί να οφείλεται σε λοιμώδη αίτια από μολύνσεις του οργανισμού που προέρχονται από βακτήρια (βλέπε Λοιμώδης Ραγοειδίτιδα).
Οι επιπλοκές που μπορεί να εμφανισθούν σε ασθενείς με ενδιάμεση ραγοειδίτιδα είναι το οίδημα της ωχράς κηλίδας, η θόλωση του κρυσταλλοειδούς φακού του ματιού και η ανάπτυξη καταρράκτη. Επίσης συχνά προκαλείται αύξηση της ενδοφθάλμιας πίεσης που μπορεί να οδηγήσει σε γλαύκωμα.

Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων, μπορεί να μην εντοπιστεί κάποιο αίτιο (Ιδιοπαθής Ενδιάμεση Ραγοειδίτιδα).

Οπίσθια Ραγοειδίτιδα, που αποκαλείται και ως Χοριοειδίτιδα ή Χοριοαμφιβληστροειδίτιδα.

Προσβάλει το οπίσθιο τμήμα του οφθαλμού, επηρεάζοντας τον χοριοειδή χιτώνα, ενώ μπορεί να επεκταθεί στον αμφιβληστροειδή χιτώνα, στο υαλοειδές σώμα και στο οπτικό νεύρο.
Το ποσοστό ανίχνευσης της αφορά περίπου το 30% των περιπτώσεων.
Έχει δύσκολη αντιμετώπιση και συχνά συνδέεται με την προοδευτική απώλεια της όρασης.
Τα αίτια της Οπίσθιας Ραγοειδίτιδας συνδέονται με συστηματικές παθήσεις και σύνδρομα (βλέπε Μη Λοιμώδης Ραγοειδίτιδα), καθώς και σε μολύνσεις του οργανισμού από παράσιτα, βακτήρια, ιούς και μύκητες (βλέπε Λοιμώδης Ραγοειδίτιδα).
Οι επιπλοκές που μπορεί να εμφανισθούν σε ασθενείς με οπίσθια ραγοειδίτιδα είναι το οίδημα ωχράς, η επιαμφιβληστροειδική μεμβράνη, η μόνιμη θόλωση του υαλοειδούς, η ατροφία του αμφιβληστροειδή, η αποκόλληση του αμφιβληστροειδή και οι βλάβες του οπτικού νεύρου.

Διάχυτη Ραγοειδίτιδα, που αποκαλείται και ως Πανραγοειδίτιδα.

Προσβάλει και τα τρία στρώματα του εσωτερικού του οφθαλμού (ραγοειδή, χοριοειδή, αμφιβληστροειδή).
Το ποσοστό ανίχνευσης της κυμαίνεται στο 15% των περιπτώσεων. Αποτελεί την πιο σοβαρή μορφή ραγοειδίτιδας και εάν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα, οδηγεί σε μόνιμες βλάβες και τύφλωση.
Τα αίτια της Πανραγοειδίτιδας συνδέονται άμεσα με συστηματικές παθήσεις και σύνδρομα (βλέπε Μη Λοιμώδης Ραγοειδίτιδα) πχ. με το Σύνδρομο Αδαμαντιάδη-Behcet. Οι επιπλοκές που μπορεί να εμφανισθούν σε ασθενείς με διάχυτη ραγοειδίτιδα είναι η επιαμφιβληστροειδική μεμβράνη, η μόνιμη θόλωση του υαλοειδούς, οι βλάβες στον αμφιβληστροειδή και την ωχρά, η αποκόλληση του αμφιβληστροειδούς και οι βλάβες στο οπτικό νεύρο.

44143089_650640812017459_354480448555974

44219809_303209653600975_632022111826319

44126985_2102489699762092_26501825546525

Οπίσθιες ραγοειδίτιδες

και αγγειίτιδες

Συμπτώματα
Η Ραγοειδίτιδα εκδηλώνεται σε οξεία και χρόνια μορφή και μπορεί να παρουσιάσει περιόδους σταθερότητας και εξάρσεις.
Συνήθως εμφανίζεται ξαφνικά, στο ένα ή και στα δύο μάτια των ασθενών με ερεθισμό του ματιού (κοκκίνισμα) και πόνο, αλλά μπορεί να εκδηλωθεί και σταδιακά, με ήπιο πόνο ή και ερυθρότητα σε συνδυασμό με βαθμιαία θόλωση της όρασης.
Τα συμπτώματα της ραγοειδίτιδας περιλαμβάνουν:

Φωτοευαισθησία
Οφθαλμικό έκκριμα
Ερυθρότητα του οφθαλμού
Πόνος του οφθαλμού
Ευαισθησία ή και πόνο κατά την αφή
Θολή όραση
Μειωμένη όραση
Μαύρες κηλίδες στο οπτικό πεδίο (μυοψίες)

Επιπλοκές
Οι επιπλοκές της Ραγοειδίτιδας μπορεί να προκύψουν είτε λόγω της φλεγμονής είτε ως παρενέργειες από τα θεραπευτικά φάρμακα. Εάν η ραγοειδίτιδα παραμείνει χωρίς θεραπευτική αγωγή, η φλεγμονή μπορεί να καταστρέψει τα ευαίσθητα κύτταρα του κερατοειδούς και του αμφιβληστροειδούς, προκαλώντας μια σειρά από σοβαρές οφθαλμικές διαταραχές όπως:

Γλαύκωμα
Κερατοπάθειες
Συμφύσεις
Καταρράκτη
Βλάβη στο οπτικό νεύρο
Αποκόλληση του αμφιβληστροειδούς
Επιαμφιβληστροειδική μεμβράνη
Μόνιμη θόλωση του υαλοειδούς
Μόνιμη απώλεια όρασης

Κρίνεται λοιπόν απαραίτητη η έγκαιρη και αποτελεσματική θεραπευτική αντιμετώπιση της Ραγοειδίτιδας, για να αποφευχθούν οι σοβαρές της επιπλοκές.

Παράγοντες Κινδύνου
Παρότι η ραγοειδίτιδα δεν δείχνει να έχει ιδιαίτερα κληρονομικό υπόβαθρο, ωστόσο έχει άμεση σχέση με τους περιβαλλοντικούς παράγοντες καθώς και με τον τρόπο διαβίωσης του ασθενούς.
Το βεβαρημένο μολυσματικά εργασιακό - οικιακό περιβάλλον και τα οικόσιτα ζώα αποτελούν παράγοντες που ίσως αυξάνουν τον κίνδυνο ανάπτυξης ραγοειδίτιδας.
Επίσης η γενετική προδιάθεση και οι αυτοάνοσες πολυσυστηματικές φλεγμονώδεις νόσοι, είναι από τους πιο σοβαρούς παράγοντες κινδύνου. Αυξημένο κίνδυνο διατρέχουν και τα άτομα που έχουν μολυνθεί από ορισμένες σεξουαλικά μεταδιδόμενες ασθένειες (πχ.σύφιλη, HIV, CMV), οι οποίες έμειναν αθεράπευτες ή δεν θεραπεύτηκαν επαρκώς. (βλέπε Λοιμώδης Ραγοειδίτιδα).

Διάγνωση
Ο διαγνωστικός έλεγχος της Ραγοειδίτιδας, πρέπει να είναι λεπτομερής σε αρκετά συστήματα του οργανισμού.
Η διερεύνηση της ραγοειδίτιδας συνδυάζει την αναλυτική μελέτη του ιατρικού ιστορικού του ασθενούς, την κλινική εξέταση από τον έμπειρο οφθαλμίατρο και τα ευρήματα των εργαστηριακών, απεικονιστικών και μοριακών (εάν χρειαστεί) εξετάσεων.
Πρωταρχικός πρέπει να διευκρινιστεί αν η ραγοειδίτιδα οφείλεται σε λοιμώδεις παράγοντες ή συνδέεται με υποκείμενο αυτοάνοσο συστηματικό νόσημα. Στην περίπτωση ανοσολογικών αιτίων απαιτείται η συνεργασία του οφθαλμιάτρου με ρευματολόγο.

Ο διαγνωστικός έλεγχος της Ραγοειδίτιδας γίνεται με εκτίμηση και κλινική αξιολόγηση από τον Οφθαλμίατρο και μπορεί να περιλαμβάνει:

Γενική αίματος, ΤΚΕ, CRP, Hλεκτροφόρηση πρωτεϊνών, Ηπατικά ένζυμα και έλεγχο της Νεφρικής λειτουργίας.
Ρευματολογικές εργαστηριακές εξετάσεις: ACE, RF, ANA, ANCA, HLA-B 27, B-17, HLA-B 51, HLA-DR 4.
Ακτινογραφία θώρακος.
Προσδιορισμός αντισωμάτων και αντιγόνων για ιογενείς λοιμώξεις HSV, VZV, EBV, CMV, HIV, HTLV.
Μοριακός και εργαστηριακός έλεγχος για: Τοξοπλάσμωση, Νόσο του Lyme, Σύφιλη, Χλαμύδια, Toxocara, Λεπτοσπείρωση, Brucella, Candida.
Βιοψία για καλλιέργεια υαλοειδούς υγρού.
Φλουροαγγειογραφία για την απεικόνιση τυχόν οιδήματος της ωχράς κηλίδας και του οπτικού νεύρου, αγγειίτιδας του αμφιβληστροειδούς, ισχαιμίας και νεοαγγειώσεων.
Βιοµικροσκόπηση µε υπερήχους για την αξιολόγηση του αμφιβληστροειδούς.
Οπτική Τομογραφία (OCT) για λεπτομερή ανίχνευση τυχόν κόρης μικρής διαμέτρου, οιδήματος ωχράς, επιαµφιβληστροειδικής μεμβράνης, οπής ωχράς και θόλωσης του υαλοειδούς.